Column Advocatenkantoor Wolters / Businessflitsen

Magazines | Vallei Business nr 3 2015

Uw bedrijf verkoopt u in de regel maar één, soms twee keer in uw werkzame leven. Maar het is net als met het bouwen van een huis. Pas de derde keer gaat het zoals u wilt… Toch zijn er basale tips waardoor de verkoop van uw onderneming ook de eerste keer al zonder brokken kan worden gerealiseerd. Wat te doen?

1. Misschien een open boek, maar kies goede adviseurs en besef dat een accountant geen advocaat is en vice versa. “Schoenmaker, blijf bij je leest!” geldt ook voor adviseurs. One-stop-shopping via de huisbankier lijkt efficiënt maar de diverse adviseurs van de bank dienen in hun advisering geheel onafhankelijk te zijn. Ook van elkaar.

2. Begin tijdig; plan de beoogde overdracht en bereidt deze goed voor. Maak de onderneming “verkoopgereed’. Kies de juridische, fiscale en financiële structuur van de deal.

3. Bepaal de waarde en de vraagprijs voor de onderneming.

4. Bepaal met behulp van fiscaal en notarieel advies wat de optimale fiscale deal is.

5. Laat beoordelen of de overname meldingsplichtig is onder de mededingingsregels.

En dan is het zover. De voorbereiding is gedaan, een gegadigde wordt gevonden en het feitelijke onderhandelings- en verkooptraject kan beginnen.

6. Stel een deugdelijke Letter of Intent (LOI) op waarin afspraken over het onderhandelingsproces worden gemaakt. Regel daarin de uitgangspunten (‘Term Sheet’), de mate van vrijblijvendheid van de onderhandelingen, eventuele exclusiviteitsafspraken, Due Diligence-afspraken, geheimhouding, rechts- en forumkeuze en de vraag welke gevolgen er zijn en wie de kosten draagt bij afbreken van onderhandelingen. Wil een gegadigde voor het uitspreken van een koopintentie eerst onderzoek binnen de onderneming verrichten, maak dan vooraf schriftelijk goede geheimhoudingsafspraken (‘NDA’).

7. Richt een (al dan niet virtuele) dataroom in met gegevens waarvan de gegadigde in het kader van het door hem te verrichten Due Diligence-onderzoek kennis kan nemen en documenteer de ter inzage gegeven informatie goed. Vul een door de gegadigde verstrekte vragenlijst in (‘Questionnaire’) met behulp van uw specifieke adviseurs. Leg de antwoorden en overige verstrekte informatie goed vast. Vraag toelichting van de gegadigde als zijn vragen u niet duidelijk zijn.

Vervolgens is de uitkomst van het Due Diligence onderzoek zodanig dat de onderhandelingen worden voortgezet. Het koopcontract moet worden opgesteld.

8. Afhankelijk van de onderhandelingspositie wordt het eerste concept door verkoper hetzij aspirant-koper aangeleverd. Er zijn veel bruikbare modellen in omloop maar het is en blijft maatwerk, waarbij een ervaren advocaat de risico’s van de diverse clausules met zijn opdrachtgever één voor één zal moeten doornemen en door onderhandeling en herformulering zo veel mogelijk zal proberen de risico’s aan één van de partijen toe te wijzen. Wees daarbij zo open mogelijk tegenover uw advocaat, dat voorkomt bij beiden een ‘als ik dat had geweten….’-ervaring achteraf.

9. Uw advocaat documenteert en bewaart de diverse versies van de gewisselde concepten; zij kunnen achteraf worden geraadpleegd bij onverhoopte verschillen van inzicht omtrent hetgeen nu werkelijk is bedoeld. Uw advocaat zorgt ervoor dat opgeschreven wordt wat u – en uw wederpartij – bedoelt; desondanks kan achteraf discussie ontstaan.

10. Besteed voldoende tijd en aandacht aan gebruikelijke garanties. Hoe meer de aspirant-koper uit eigen wetenschap weet, hoe minder garanties benodigd en wenselijk zijn. Geef bij twijfel omtrent te garanderen feiten nadere informatie en leg die schriftelijk vast (‘Disclosure’).

11. Hetzelfde geldt voor gebruikelijke vrijwaringen; deze dienen ertoe om latente risico’s aan één der partijen toe te wijzen. ‘Lijken in de kast’ kunnen – als ze in de voorbereiding niet konden worden opgelost en niet eenvoudig uit de dataroom konden blijken – beter worden gemeld; dat voorkomt een hoop ‘rottigheid’ achteraf. De mededelingsplicht van verkoper gaat immers voor de onderzoeksplicht van koper (‘Spreken is plicht, zwijgen is fout’)

12. Ook de gebruikelijke slotbepalingen (‘boiler plate-clausules’) verdienen kritische aandacht van u en uw

adviseurs.

13. Soms is een voortgezette betrokkenheid van verkoper bij de bedrijfsleiding onderdeel van de deal; als advocaat heb ik daar minder goede ervaringen mee. Goede afspraken zijn nodig maar geen garantie tegen opspelende verschillen van inzicht, vooral wanneer e.e.a. is gekoppeld aan een earn-out constructie.

14. Ook aan door de koper verlangde non-concurrentieverplichtingen moet zorgvuldig aandacht worden besteed. Soms blijkt de overname te vroeg te komen en jeuken de handen van de verkoper kort na de overdracht al weer om het beter te gaan doen dan de koper die mogelijkheden onbenut laat en klanten laat (weg-)lopen. Een te rigide non-concurrentiebeding is dan een behoorlijke sta-in-de-weg.

15. Tenslotte het punt van de door koper gevraagde zekerheden in verband met de verleende garanties. Escrow van een deel van de koopprijs is voor de verkoper onaantrekkelijk; een deel van de koopsom ontvangt hij pas later en kan hij niet (her-)investeren. Een ‘vermogensinstandhoudingsverklaring’ lijkt uitkomst te bieden maar haalt veelal indirect privé-aansprakelijkheid voor garantieschendingen binnen.

Voor ons advocaten zijn deze tips, termen en overeenkomsten bijna dagelijkse kost. Ik kan mij voorstellen dat het u als ondernemer wat duizelt na het lezen van deze tekst. Het verkopen van uw onderneming is een spannend en vaak ook emotioneel proces. In een persoonlijk gesprek zal ik u beter mee kunnen nemen in wat u te wachten staat. Neemt u daarom gerust contact met mij op als u erover denkt uw onderneming te verkopen of als u hier wellicht al mee bezig bent. Zoals de eerste tip luidt: kies goede adviseurs!

Van Veen Advocaten

Kees van Dijk

0318 687884

c.vandijk@vanveen.com

www.vanveen.com/advocaten/

keesvandijk n

delen:
Algemene voorwaarden | privacy statement Hosted by