2023 jaar van de skills: vissen in een grote vijver

Magazines | Vallei Business nummer 2 2023

Is het einde van de klassieke cv in zicht? Duidelijk is in elk geval dat de selectie van medewerkers op basis van alleen diploma's of werkervaring niet langer volstaat. Een analyse van vaardigheden zegt vaak meer over de kans op een succesvolle, bestendige match. Daarom wordt het belang van deze skills steeds groter. Niet alleen bij de selectie van de juiste kandidaat voor een functie, ook om überhaupt nieuwe medewerkers te kunnen aantrekken. Niet voor niets riep de EU 2023 uit tot 'jaar van de skills'.

De opmars van vaardigheden als criterium bij werving en selectie wordt deels ingegeven door de krapte op de arbeids-markt. Uitkeringsinstantie UWV doet regelmatig grootschalig onderzoek onder werkgevers. In een enquête uit 2022 met ruim 4.500 respondenten bleken die bij de selectie van medewerkers al nadrukkelijk verder te kijken dan diploma's en erva-ring. In de voorafgaande twee jaar ver-vulde 70% van de werkgevers vacatures met kandidaten die niet voldeden aan alle gestelde functie-eisen. Ruim de helft van de werkgevers deed dit met kandidaten zonder de gevraagde relevante werkerva-ring. Vooral bij werkgevers in openbaar bestuur, bouw, detail- en autohandel was dit het geval.

Hard en zacht

De krappe arbeidsmarkt zorgt ervoor dat het steeds moeilijker wordt om kandidaten te vinden die volledig of zelfs maar grotendeels aansluiten op een functie. Het is dus zaak, mensen te selecteren met de juiste vaardigheden om zich de inhoudelijke functie-eisen snel eigen te maken. Bij zogenaamde hard skills gaat het om vaktechnische kennis en digitale vaardig-heden; denk aan ervaring met specifieke software. Soft skills zijn eigenschappen als communicatieve vaardigheden, flexibiliteit en iemands vermogen om zich kennis eigen te maken. Cruciale elementen als een medewerker snel vertrouwd wil raken met de ins en outs van een nieuwe func-tie. Uit het UWV-onderzoek blijkt dat 93% van de ondervraagde werkgevers daar-voor leren op de werkvloer inzet. Ruim de helft laat nieuwe medewerkers zonder de juiste ervaring of vakkennis een opleiding, cursus of training volgen.

Vissen en de vijver

Werkgevers die niet focussen op diplo-ma's en ervaringen, maar op relevante vaardigheden, maken de vijver waarin zij vissen een stuk groter. Daardoor neemt de kans toe dat ze een goede kandidaat aan de haak slaan. Maar ook de vissen hebben er baat bij. Als werkgevers selecteren op vaardigheden, kunnen een werkzoeken-de wiens profiel niet volledig aansluit immers toch een geschikte kandidaat zijn. Dit biedt ook kansen voor trajecten van werk naar werk waarbij medewerkers in uitstroomsectoren overstappen naar een andere branche.

Statisch versus dynamisch

Los van de krappe arbeidsmarkt is er een andere, wellicht nog zwaarwegender re-den om bij werving en selectie de nadruk te leggen op skills. Doordat ontwikkelin-gen steeds sneller gaan, neemt de waarde van diploma's, kennis en ervaring af. In feite zijn het statische elementen, terwijl omstandigheden juist steeds sneller veranderen en functies minder strak afgebakend zijn. In deze dynamiek zijn vaardigheden gevraagd als flexibiliteit, creativiteit en aanpassingsvermogen. Die bepalen grotendeels of iemand in staat is om zich mee te ontwikkelen met de alsmaar veranderende functie-eisen.

Weerbarstige praktijk

Gezien bovengenoemde overwegingen is het niet verwonderlijk dat de hr-sector hoge verwachtingen heeft van de inzet van skills bij werving en selectie. In onderzoeken geeft een ruime meerderheid zelfs aan dat vaardigheden een dominante rol zouden moeten spelen bij het matchen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt.

De praktijk blijkt echter weerbarstiger. Vaak wordt nog altijd primair geselecteerd op de traditionele onderdelen van een cv. Zelfs diploma-inflatie een kandidaat kiezen met een hogere opleiding dan noodzakelijk is voor een functie is zeker nog niet uitgebannen.

Skills-paspoort

Verandering blijkt dus ook voor hr-professionals niet vanzelfsprekend. Daarbij speelt zeker mee dat manieren om skills objectief te meten en vast te leggen nog volop in ontwikkeling zijn. Er zijn veel initiatieven om te komen tot een universeel skills-paspoort, idealiter beheerd en up-to-date gehouden door de werknemer zelf. Een complexe materie waarbij technologie kan helpen; denk aan blockchain en AI.

Toekomstig succes

Als skills inderdaad dominante criteria worden bij werving en selectie, vraagt dat ook veel van werkgevers. Zij moeten scherp krijgen welke harde maar vooral ook zachte vaardigheden essentieel zijn voor een functie. Een stevige opgave, maar wel een met een lonkend perspec-tief. Werkgevers die hierin slagen, hebben niet alleen een voorsprong bij de strijd om het schaarse talent. Ze zijn ook in staat om wendbare medewerkers te selecteren die bij kunnen dragen aan het toekomstige succes van de organisatie.

EUROPEAN YEAR OF SKILLS

Om inwoners in staat te stellen, mee te bewegen met veranderingen op de arbeids-markt riep de Europese Commissie 2023 uit tot European Year of Skills. Aftrap was een Year of Skills Festival op 9 mei.

Met het initiatief wil de EC ertoe bijdragen dat lidstaten het levenslang leren van inwoners bevorderen en hun vaardigheden helpen verbeteren. Aspecten als digitali-sering en verduurzaming vragen daarbij specifiek om aandacht.

Als onderliggende motivatie verwijst de EC naar onderzoek waaruit blijkt dat driekwart van de Europese bedrijven moeite heeft met het vinden van personeel met de juiste vaardigheden. Tegelijkertijd blijkt maar 37% van de volwassenen zich in te spannen om zelf skills te leren. Deze kloof moet gedicht worden, vindt de EC.

Het schort vooral aan digitale vaardigheden. Maar liefst een kwart van alle EU-arbeiders kan niet met computer of smartphone uit de voeten. Slechts 1 op de 6 vrouwen beschikt over IT-vaardigheden.

Om het tij te keren, wil de Commissie bevor-deren dat lidstaten investeren in trainings-programma's voor hun beroepsbevolking. Daarbij moet zowel aandacht zijn voor upskilling nieuwe vaardigheden toevoegen in het verlengde van bestaande skills als voor reskilling, het vervangen van niet langer relevante skills door andere vaardigheden. Bijscholing en omscholing dus.

delen:
Algemene voorwaarden | privacy statement Hosted by