Regio Foodvalley ontmoet...
Marjolein de Jong en
Rieks Smook
Een regio draait om ontmoetingen die je inspireren, op andere gedachten brengen en kunnen leiden tot nieuwe samenwerking. In Regio Foodvalley ontmoet zet de Economic Board van Regio Foodvalley dat centraal. Deze keer: Marjolein de Jong, voorzitter raad van bestuur van Ziekenhuis Gelderse Vallei en Rieks Smook, directeur van GRASSA.
Wat trok jullie naar de regio?
"Na de landbouwhogeschool Dronten en Wageningen Universiteit, werkte ik in financi?le dienstverlening voor AgriFood bedrijven", zegt Smook. Ik
ervaarde dat een duurzamere relatie tussen landbouweffici?ntie, voedsel-prijzen en voedingswaarden belangrijk is. Wageningen is daarvoor 'warme grond'. Begin 2021 begon ik bij GRASSA."
"Ik kom uit Breda en was huisarts en bestuurder in de ouderenzorg", vertelt De Jong. "Mij werd duidelijk: de gezondheid van mensen wordt bijna helemaal bepaald door hun leefsys-teem. Hoe en waar ze wonen, hun
nummer 6 | december 2025 | Vallei Business
eventuele partner en vriendschappen, of en welk werk ze hebben, wie hen kan steunen en de leefstijlgewoontesin dat systeem. Ziekenhuis Gelderse Vallei heeft voeding, bewegen en slaap als speerpunt. Daarom stapte ik in 2021 over. Hiervoor rijd ik graag elke dag naar Ede."
Aan welke opgaven werken jullie?
"Voor duurzame voedselvoorziening moeten we vleeseiwit deels vervangen door plantaardig eiwit. Eiwit uit blade-ren gaat daarbij helpen. Uit gras of spinazie maakt niks uit, het eiwit is hetzelfde. Nederland heeft een enorm areaal aan gras. Wij ontsluiten eiwitten
uit gras voor consumptie door mens en dier", legt Smook uit. "Met het bijpro-duct, uitgeperst gras, voeren we nog steeds koeien, die daarmee minder stikstof uitstoten. We onttrekken eiwit dat een probleem vormt in de mest, en maken er menselijk voedsel van. Om het graseiwit in humaan voedsel te verwerken is nog wel EU-toestemming nodig."
De Jong: "Mensen denken dat gezond-heid een 'zaak van de gezondheidszorg is', maar gezond-heidszorg heeft maar heel beperkte invloed. Daarom werken we samen met regionale partners aan deze belangrijke bouwstenen van gezond-heid. Investeren in gezondheid voorkomt een groot deel van de toene-mende zorgvraag en het samenhangende enorme personeelste-kort. In de zorg ?n elders. In ons ziekenhuis vind je bijvoorbeeld geen frisdrankautomaat en wel vegetarische opties. Alleen al het bewustmaken van onze eigen 2600 medewerkers maakt verschil. Ze nemen kennis over een goede leefstijl ook mee naar huis."
De Jong: "Rieks, ben jij bewust bezig met de gezondheid van personeel? Jij hebt gezonde stagiairs en medewer-
kers nodig als GRASSA groter wordt?" Smook: "Goed punt, eigenlijk niet zo bewust."
Uitdaging - Welke hobbels zijn er?
De Jong: "Zorg zal via digitalisering effici?nter worden. Maar dat je straks niet meer altijd naar het ziekenhuis hoeft, maar ook zorg op afstand krijgt, wordt nog een heel acceptatieproces. Maar we gaan ook niet naar de bank nu we kunnen internetbankieren."
Smook: "Acceptatie is ook voor ons de grote uitdaging. Werken aan opgaven waarvan de pijn nog onvoldoende gevoeld wordt. Mensen zien stikstof en eiwittransitie onvoldoende als 'hun' probleem. Enerzijds zeggen mensen: 'Gras is voor koeien'. Anderen, jij ook net, vragen juist waarom we eigenlijk nog koeienvoer maken van het restpro-duct. We mikken op graseiwit als plantaardige eiwitbron ?n koeien die duurzamere melk produceren. Het een hoeft niet ten koste van het ander te gaan. Het geeft de boer een duurza-mere nieuwe inkomstenbron."
Polderen, gunnen en ketensamenwerking - Wat is er nodig?
Smook: "Politieke daadkracht voor noodzakelijke keuzes. En ouderwets polderen. Elkaar in het midden iets gunnen. Zoals we doen in de regio-nale eiwitketen. Daar hangt ons succes vanaf."
De Jong: "Ja, daadkracht en samen-werking. Gezondere leefsystemen komen er alleen door intensief samen-werken met ziekenhuis, huisartsen, ouderenzorg, ggz, gemeenten en GGD's. En daarnaast: stug doorgaan."
Smook: "Ja. Kleine beweging is ??k beweging."
nummer 6 | December 2025 | Vallei Business
.gif)
