Harry en Lars van Zandwijk: altijd willen winnen
Jan en Bets Snel startten in 1960 hun bedrijf. “Aanvankelijk met transport en fouragehandel. Ook werden melkbussen opgehaald,” vertelt Harry van Zandwijk. “Later kwamen er containers bij voor het vervoer van recyclingmateriaal.”
Jan Snel was ook in havens actief. “Daar is voor het eerst een container voorzien van ramen en deuren; zo ontstond een schaftruimte. Deze toepassing is verder ontwikkeld tot een systeem met losse elementen voor vloeren, daken en kolommen. Hiermee werden scholen gebouwd maar bijvoorbeeld ook werkruimtes voor postbestellers. Deze modulaire bouwwijze was de basis voor onze huidige activiteiten en is steeds verder doorontwikkeld.”
Versnelde groei
Harry kwam in 1985 als schoonzoon in het bedrijf. “Met onze familie namen wij in 1994 de aandelen over van Jan en Bets; in 2000 volgde ook het vastgoed. Daarna versnelde de groei met de overname van bedrijven als Fort Unitbouw in Raamsdonksveer en Sjaak Moens in Zeeland, en de aanleg van een productielocatie in Eemshaven. Daar bouwen we onder andere aardbevingsbestendige woningen voor de Nationaal Coördinator Groningen. Met een eigen kantoor en fabrieken in Duitsland worden veel grootschalige studentencomplexen gerealiseerd. Er zijn verkoopkantoren in België en het VK. En in Boston (VS) bouwen we modulaire woningen voor een woningcorporatie.”
Doen wat je leuk vindt
Voor zoon Lars was het familiebedrijf van jongs af aan een vaste waarde. “Thuis ging het vaak over de zaak. Zodra het kon, werkte ik er op vrije dagen en tijdens vakanties. Misschien juist daarom ben ik vervolgens eerst andere dingen gaan doen. Denk aan de handel in mountainbikes, tv’s en matrassen; later ook in auto’s. Ik rondde een studie aan de IVA in Driebergen af en volgde later een opleiding in de VS.”
“Net als zijn twee zussen is Lars nooit gepusht,” benadrukt Harry. “Ze zijn volledig vrij gelaten in hun keuze. Doen wat je leuk vindt; daar gaat het om.”
Van A tot Z
Toen Lars uit de VS terugkwam, nam zijn waardering voor het familiebedrijf toe. “Het is gaaf dat je een product van A tot Z ontwikkelt en maakt, waarbij je alles zelf kunt bepalen. Dat sprak me steeds meer aan. Ook was Jan Snel een begrip in de omgeving en ver daarbuiten.”
In 2016 ging Lars er aan de slag. “Dan merk je dat ook medewerkers trots zijn op het bedrijf en op dat wat ze maken. Gaandeweg werd mijn overtuiging steeds sterker; hier wil ik werken, hier wil ik deel van uitmaken.”
Zoon van de baas
Hij draaide op verschillende afdelingen mee. “Natuurlijk weet iedereen dat je de zoon van de baas bent. Het gaat erom, hoe je je opstelt. Ik heb overal meegewerkt, bijvoorbeeld op locatie met de jongens in Groningen. Lange dagen maken, keihard werken. Dan moet je je bewijzen. Maak je een fout dan wordt die uitvergroot, maar ook goede dingen worden gezien. De acceptatie ontstond vanzelf, op een natuurlijke manier. Ik heb nooit weerstand ervaren. Ook niet toen ik later op kantoor kwam te werken.”
Samenwerking met Parcom
Jan Snel maakte een stormachtige ontwikkeling door met haar modulaire huisvesting. “Belangrijke stap was de samenwerking met private investeerder Parcom,” zegt Harry. “Zij namen in 2016 een meerderheidsbelang. Voor de groeikansen die we zagen, waren forse investeringen nodig. Ook wilde ik het risico beperken.”
Hij kijkt met veel plezier terug op de samenwerking. “Er was volledige openheid en een groot onderling vertrouwen. Samen met Parcom zijn grote stappen gezet.”
Rete-eigenwijs
Lijken vader en zoon op elkaar? “We zijn allebei rete-eigenwijs,” lacht Lars. “Of beter; we hebben een duidelijke mening. Want we staan wel degelijk open voor advies.”
Andere gedeelde eigenschap: altijd willen winnen. Harry: “Dat was thuis al zo, bij Monopoly. Lars had alles klaargezet en zorgde er dan voor dat bij zijn plek aan tafel meer geld lag. Dat had ik natuurlijk door, want ik ging op zijn stoel zitten.”
Luisterend oor
Naast diens enorme drive noemt Lars het luisterend oor van zijn vader als kenmerkende eigenschap. “Zit iemand niet goed in zijn vel of speelt er iets dan maakt Harry direct tijd. Nog steeds, hoe groot het bedrijf inmiddels ook is. Hij gaat het gesprek aan en vraagt door tot alles gezegd is. Het is voor mij een belangrijke les: laat niets op zijn beloop maar praat zaken uit, bij voorkeur face to face.”
Verkoop in het bloed
“Lars is enorm gedreven,” ziet Harry. “Ook al is het midden in de nacht, als het nodig is dan staat hij er. Hij loopt nergens voor weg en is ook commercieel echt goed.”
Verkopen is het leukste wat er is, stellen vader en zoon eendrachtig. “Dat zit ons allebei in het bloed. En dan maakt het niet uit of het om een mountainbike of een groot wooncomplex gaat. De klant staat daarbij altijd voorop. Of het nu tijdens de acquisitie, op een receptie of een feest is, ik vind het leuk om met mensen te praten. Om uit te vinden wat ze drijft. En natuurlijk om te kijken of wij ze kunnen helpen.”
“Niemand is zo commercieel als mijn pa,” weet Lars. “Hij is altijd onderweg en heeft een enorm netwerk.”
Stroopwafels
Harry houdt accountmanagers regelmatig voor dat de wereld vol kansen zit. “Bijvoorbeeld door bij een bedrijf binnen te stappen met twee blikken stroopwafels; voor de receptioniste en voor de beslisser, met een kort toelichtend praatje.” En dan enige tijd later nabellen? “Meestal hoeft dat niet eens en bellen ze zelf.”
Energie van samenwerking
Hij constateert dat de jonge generatie mondig is en gemakkelijk communiceert. “Dat heb ik pas op latere leeftijd geleerd. Verder krijg ik energie van de samenwerking van Lars en het team. Dat gaat top, ze leren van elkaar en staan open voor advies. Ik trok vroeger meer mijn eigen plan, was impulsiever en nam stevige risico’s. Onze toenmalige boekhouder trapte regelmatig op de rem. Maar hij gaf later wel toe dat als ik altijd naar hem had geluisterd, het bedrijf nooit zo groot was geworden.”
Buikpijn
Spannend was het af en toe zeker. “In 2008 kochten we Fort Unitbouw en vlak daarna een composietfabriek in Lelystad. Er was veel geld mee gemoeid. En toen brak de crisis uit… Ik heb er een tijd buikpijn van gehad. Was de stap niet te groot? Maar we hebben ons er prima doorheen geslagen. De suggestie van een toenmalige commissaris om de productie van Fort naar Montfoort te halen en hun locatie te sluiten, leverde een forse besparing op. Dat heeft zeker geholpen.”
Te vroeg voor lean
Gemiste kansen zijn er ook. “Zo’n vijftien jaar geleden namen we een directeur aan met een automotive-achtergrond. Daar is lean de leidende werkwijze. Op basis van die ervaring maakte hij een uitgebreide analyse van onze productiemethode, met gedetailleerde verbetervoorstellen. Dat ging zo ver dat ik er gek van werd; ik wilde onze mensen zo’n ingrijpende verandering niet aandoen. Achteraf had ik moeten luisteren. In onze nieuwe fabriek is de lean-benadering nu leidend.”
Grootste ter wereld
Cruciale stap in de recente historie is de entree van Daiwa House Group. Dit beursgenoteerde Japanse bedrijf is de grootse modulaire bouwer ter wereld. Daiwa nam in 2021 de aandelen van Parcom over plus een pakket van de familie.
Het bedrijf heeft nu drie merken: Daiwa House Modular Europe voor woningbouw, Medexs voor zorghuisvesting en Jan Snel met 22.000 flexibele modules voor huur en koop. Actueel daarbij is onder meer de opvang van statushouders en asielzoekers. “Voor veel gemeenten realiseren we tijdelijke onderkomens,” zegt Lars. Hij is Hoofd Commercie bij Jan Snel dat in 2023 een nieuwe locatie in Bunnik betrok. “Daar is alle ruimte voor verdere groei. Ook werd het mogelijk de productie in Montfoort fors uit te breiden. Daar worden nu jaarlijks zo’n 3.500 nieuwe woningen gebouwd.’’
Productverbetering blijft een continu aandachtsveld. “Denk aan biobased materialen en andere circulaire en duurzame elementen.”
Japanse hiërarchie
Verliep de samenwerking met Parcom probleemloos, bij Daiwa House Group had dit meer voeten in de aarde. “De Japanse cultuur is echt anders,” stelt Harry. “Wij zijn gewend om bij wijze van spreken aan de keukentafel een besluit te nemen en dat de volgende dag uit te voeren. De Japanse cultuur is erg hiërarchisch, beslissingen gaan over veel schijven en duren lang. Daar hebben we aan moeten wennen, maar inmiddels verloopt de samenwerking prima.”
41 jaar
Toch komt aan die samenwerking voor Harry van Zandwijk na 2025 een einde. “Contractueel is afgesproken dat ik dan het bedrijf verlaat en het stokje overgeef aan een opvolger als algemeen directeur. Ook draagt de familie de resterende aandelen over. Na 41 jaar is het voor mij een goed moment, al werk ik nog altijd met veel plezier.”
De rol van zoon Lars blijft vooralsnog ongewijzigd. “Natuurlijk zal er straks wel wat veranderen. Nu stem ik zaken met Harry af. Soms sparren we even over de prijs, maar meestal hoeft hij alleen zijn handtekening te zetten. Bij iemand anders zal dit vertrouwen over en weer moeten groeien.”
Loyaal aan mensen
Het perspectief van het bedrijf blijft onveranderd positief. “Er moeten snel grote aantallen woningen gebouwd worden. Ons modulaire systeem kan daar een substantiële bijdrage aan leveren. Ook internationaal is er een enorme potentie. De kortstondige verhuur biedt in de toekomst eveneens tal van groeimogelijkheden.”
Met zijn toekomst na 2025 is Harry nog geen moment bezig. “Alle aandacht blijft gericht op Daiwa House Modular Europe. Dat ben ik verplicht aan dit bedrijf en aan de mensen die er werken. Daar ligt mijn primaire loyaliteit.”
“MEER CHAUVINISME MAG BEST”
“Voor innovatieve bedrijven zoals VDL en ASML heb ik veel bewondering,” stelt Harry van Zandwijk. “In het verleden waren er daar meer van. Neem DAF en Fokker; bedrijven om trots op te zijn, waar technologische hoogstandjes werden ontwikkeld. Nederland had veel meer moeten doen om ze te behouden. Wat dat betreft mogen we wel wat chauvinistischer zijn om te zorgen dat Nederland zich technologisch kan meten met de rest van de wereld.”