Circulair (ver)bouwen

in 4 stappen

Circulair (ver)bouwen. Je kunt het volgens Michel Schuurman, circulair economie expert bij MVO Nederland, op een feestje als volgt uitleggen: "Bouwen op de Lego-manier. Na gebruik kan een pand makkelijk herbestemd of uit elkaar gehaald worden in plaats van gesloopt. Met materialen die niet giftig zijn, waar zinvol uit hernieuwbare bronnen en indien niet herbruikbaar dan in ieder geval veilig terug kunnen in de natuur."

En misschien wel in een vorm waarbij je geen eigenaar bent van een product zoals een dakpan, maar alleen maar betaalt voor het tijdelijke gebruik. Zo simpel is het volgens Schuurman.

De circulaire vraagstukken

En dan komt volgens hem de weerbarstige praktijk. Vol met dilemma's en nieuwe vragen. "Want wanneer kies je voor gerecycled staal, recyclebaar beton of een natuurlijk product als hout? En een 100% circulair gebouw bestaat (nog) niet, dus wanneer ben je als opdrachtgever tevreden? En als je een dakpan als dienst afneemt, wie is er dan verantwoordelijk bij lekkage? Zoals elk innovatieproces komt het dan aan op een mix van kennisvergaring, samenwerking, transparantie en een goede dosis lef."

Community of Practice circulair (ver)bouwen

In de Community of Practice circulair (ver)bouwen die afgelopen najaar plaatsvond, doorliep een groep organisaties met een bouwopgave met elkaar dit innovatieproces. In vier sessies van een dag kregen zij de kennis aangereikt die op dit moment aanwezig is. Onder meer TurnToo, RE-Born, Copper8 en de Rabobank deelden hun ervaringen t.a.v. bouwproces, financieringsvormen, ketensamenwerking en ontwerp- en materiaalkeuzes. Op basis van deze kennis en hun eigen bouwopgave werkten zij in werkgroepen aan het verder ontwikkelen en concretiseren van hun eigen vraagstuk. Hierbij was de kruisbestuiving van grote waarde. Zoals een deelnemer het verwoordde: Je hoort meerdere invalshoeken waardoor je steeds de neiging hebt om je eigen verhaal bij te stellen'

Circulaire economie dichterbij dankzij draagvlak

De deelnemers hadden de gelegenheid bij elke sessie relevante stakeholders mee te nemen. Soms waren dit collega's om het interne draagvlak te versterken en soms toeleveranciers. Ook voor hen bleek de combinatie van luisteren-denken-doen zeer relevant, getuige ook een opmerking van een van de toeleveranciers: "Ondanks dat we proberen altijd snel in te spelen op ontwikkelingen in de markt en altijd met innovatie bezig zijn, vind ik het bizar hoe mijn denkwijze is veranderd na die bijeenkomst. Dit creëert echt een ander niveau in het bouwproces".

De start van circulaire bouwprojecten 

De komende periode moet blijken of de opgedane ideeën en gemaakt plannen ook werkelijkheid worden. Dan gaat er her en der in Nederland een eerste paal de grond in van wat hopelijk over twee jaar een nieuw praktijkvoorbeeld circulair (ver)bouwen is geworden. "Makkelijker kunnen we het niet maken, wel leuker", aldus Schuurman.

Jouw volgende (ver)bouwproject ook circulair? Ga naar www.circulairondernemen.nl of stuur een mailtje naar Michel Schuurman: m.schuurman@mvonederland.nl.