Magazines | Vallei Business nr 1 2016

trends

Opdrachtgevers in the lead bij stedelijke distributie

Samenwerking als

sleutel tot succes

Door de enorme vlucht van e-commerce domineren vrachtauto’s van bedrijven als PostNL, DHL en Albert Heijn het straatbeeld. De zendinggrootte neemt af, de leveringsfrequentie toe. Bezorging op dezelfde dag is binnenkort heel gewoon en de komende jaren neemt het aantal vervoerbewegingen verder toe. Met alle gevolgen van dien voor het leefklimaat in de steden. Meer efficiency en minder uitstoot zijn dringend gewenst. Wie heeft de sleutel daartoe in handen?

TEKST HANS HAJÉE

Rico Luman is senior sector- en regio-econoom bij ING Economisch Bureau. Hij houdt zich bezig met transport en logistiek. Daarnaast volgt hij de economische ontwikkelingen in West-Nederland. Beide elementen komen samen in een ING-rapport uit 2015: ‘Stedelijke distributie in het winkellandschap van de toekomst’. Hierin is sprake van dagelijks 200.000 kleine en 50.000 grotere vrachtwagens die de Nederlandse binnensteden bevoorraden. "Volgens Thuiswinkel.org was internet in 2014 goed voor 7,6% van de totale detailhandelsbestedingen,’ aldus Luman. "Wij verwachten dat dit in 2025 20% tot 25% zal zijn. Het aantal vervoerbewegingen zal hierdoor substantieel stijgen.’

Straat vol busjes

Goed nieuws voor distributeurs en de werkgelegenheid in de sector, al is bij grote speler PostNL veel te doen over de beloning en contracten van hun pakjesbezorgers. Maar wat als straks elke straat vol busjes met draaiende motor staat? ‘Filedruk en uitstoot nemen fors toe. Helemaal als levering op dezelfde dag gemeengoed wordt. Wehkamp is er al mee gestart, andere aanbieders zullen ongetwijfeld volgen. Dit staat haaks op de milieu-ambities van de overheid. Om stedelijke distributie beheersbaar te houden, zijn meer efficiency en snelle verduurzaming hard nodig. Dit vereist een trendbreuk.’

Focus op expansie

Wie heeft de sleutel daartoe in handen? "Individuele distributeurs hebben weinig invloed, zo bleek uit een rondetafelsessie voor ons eerdergenoemde onderzoek. Zij volgen de wensen van hun klanten, de retail- en e-commercebedrijven. Die zijn bepalend als het gaat om efficiency en vergroening van het wagenpark.’ Welke rol spelen consumenten? ‘Dat bezorging meestal gratis wordt aangeboden, helpt niet bij hun bewustwording. Er is amper een prikkel om bestellingen te combineren."

Zolang er nauwelijks sturing is van de consument, verwacht Luman weinig verandering. "Wat ook meespeelt, is dat in e-commerce veelal jonge bedrijven actief zijn. De traditionele retailers hebben gezien de jarenlange samenwerking meer oog voor de specifieke problematiek van distributeurs dan deze nieuwe spelers, waar de focus vooral ligt op verdere expansie."

Kostengedreven

De transportsector is sterk kostengedreven. "Investeringen zijn hoog, de marges minimaal. Dit belemmert een snelle verduurzaming. Elektrische voertuigen zijn kostbaar, vergeleken met de traditionele (diesel)versies. Ook hierbij zijn opdrachtgevers in the lead. Pas als zij eisen stellen ten aanzien van de beperking van CO2-uitstoot en ook bereid zijn daarvoor te betalen, kan vergroening vaart krijgen. Ook subsidies van de overheid kunnen helpen. Steeds meer steden spreken de ambitie uit om op termijn emissieneutraal te worden. Beperking van de uitstoot door vrachtverkeer is dan een belangrijk item."

Last mile

Nieuwe stadsdistributiecentra kunnen bijdragen aan snellere én groenere levering. "In dergelijke centra wordt vracht gebundeld en verder vervoerd met kleinere, schone voertuigen,’ zegt Luman. Tot nu toe zijn dergelijke voorzieningen relatief schaars. In Enschede, Utrecht en Amsterdam rijden Cargohoppers; zij zorgen voor emissievrije levering tijdens de zogenaamde last mile. ‘Het is onvermijdelijk dat er meer van dergelijke voorzieningen komen, al kan dit tijd vergen. In de praktijk blijken partijen zich heel moeilijk op te lijnen. In Breda heeft men bijvoorbeeld moeten constateren dat de huidige proef met stadsdistributie is mislukt en wordt opnieuw begonnen.’

Bundeling van kleinere volumes kan aanzienlijke schaalvoordelen opleveren. ‘En als de afstanden korter zijn, worden duurzame alternatieven aantrekkelijker.’ Ook de groei van levering op dezelfde dag kan de komst van meer distributiecentra vlakbij de binnensteden bespoedigen. ‘Als dit gemeengoed wordt, moet de afstand tot de eindklant zo kort mogelijk zijn."

Geen open deur

In tal van sectoren gaan de ontwikkelingen razendsnel. Stedelijke distributie is daarop zeker geen uitzondering. ‘Vanuit verschillende kanten staat veel druk op bedrijven in de sector; opdrachtgevers, consumenten, de overheidsambities op het gebied van duurzaamheid. En dat in een branche waar investeringen hoog en marges laag zijn. Ga er maar aanstaan.’

Welke aanbevelingen heeft Luman voor distributeurs? "Het lijkt een open deur maar is daarom niet minder waar; alleen door krachten te bundelen, kunnen bedrijven de talrijke uitdagingen met succes het hoofd bieden. Niet voor niets zijn overnames aan de orde van de dag. Samenwerking zorgt voor een betere uitgangspositie. Dat kan horizontaal zijn, door goederenstromen te combineren met collega-transporteurs. Of verticaal door de dienstverlening aan opdrachtgevers uit te breiden en bijvoorbeeld samen te investeren in nieuwe concepten. Gelukkig merk ik dat de bereidheid om elkaar op te zoeken, toeneemt. Zeker voor kleine distributeurs is dat noodzakelijk om te kunnen overleven." n

VERRASSENDE MOVE

Coolblue bezorgt een deel van haar witgoed-leveringen zelf. Na een testfase startte het e-commercebedrijf in februari met vijftien busjes in Brabant en Limburg. Eind dit jaar moeten er zo’n vijftig door heel Nederland rijden. ‘Een verrassende move,’ vindt Luman. ‘Je zou zeggen; gebruik maken van vervoerders met een grote distributiestroom is goedkoper dan zelf een kanaal opzetten. Al gaat het hier natuurlijk wel om specifieke, vaak grote en zware producten.’ Coolblue blijkt meer invloed te willen op de aflevering en installatie van deze aankopen. ‘Bij de levering van grote producten komen mensen echt bij je in huis,’ zegt topman Pieter Zwart hierover. Door deze laatste schakel in eigen hand te nemen, weet Coolblue nu precies wie er bij hun klanten thuiskomt.

delen: