Veenendaal omarmt Prestatieladder Socialer Ondernemen

"MVO oftewel Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen loopt tegenwoordig als een rode draad door het bedrijfsleven," stelt René van Holsteijn, algemeen directeur van het sociale werkbedrijf IW4 in Veenendaal. "Je wordt er in toenemende mate op beoordeeld bij aanbestedingen en ondernemers spreken elkaar erop aan. De bewustwording stijgt. Om een steentje bij te dragen aan onze maatschappij is het van elementair belang dat je als bedrijf de kwetsbaardere groepen in onze samenleving een perspectief biedt, dat wil zeggen werkplekken aanbiedt aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en/of een arbeidsbeperking. Bij IW4 zorgen we voor een intensieve begeleiding en coaching en helpen we de mensen een leerweg en een werkplek te vinden die bij hun niveau en talenten past."

Keurmerk

Rondom dit verhaal komt een belangrijke term om de hoek kijken: PSO, de Prestatieladder Socialer Ondernemen, ontwikkeld door TNO, Start Foundation, de stichting PSO-Nederland, deskundigen en organisaties uit de markt. "Het betreft een meetinstrument en een keurmerk voor de mate waarin een bedrijf mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de kans biedt om duurzaam werkzaamheden te verrichten," legt Laura van Verseveld uit. Van Verseveld is PSO-adviseur en manager van HetWerktNu, een initiatief van IW4, gericht op dienstverlening aan werkgevers voor de invulling van het participatiebeleid binnen hun bedrijf. "We onderscheiden de directe variant, waarbij de werkgever deze mensen in dienst neemt, maar ook de indirecte variant: de inkoop van arbeid via bijvoorbeeld IW4 of via een collega-bedrijf dat qua PSO reeds goed scoort. Dat telt net zo zeer mee voor je trede op de Prestatieladder Socialer Ondernemen. Als bedrijf vraag je een certificaat aan, waarbij HetWerktNu eventueel begeleiding kan bieden. Na een audit wordt bepaald op welke trede van de Prestatieladder Socialer Ondernemen het bedrijf zich bevindt."

Heel toegankelijk

Bekend is wellicht de term SROI, Social Return On Investment. Daarmee verplichten overheden bij aanbestedingen bedrijven om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in te zetten. Ook de gemeente Veenendaal voert een SROI-beleid. "Daarbij volgden we tot voor kort een projectmatige benadering, die op zichzelf best werkt, maar op het gebied van continuïteit nadelen met zich meebrengt," zegt Astrid van de Klift, gemeentesecretaris van Veenendaal. "Zo'n bedrijf heeft dan net mensen opgeleid en ingewerkt en deze nieuwe werknemers raken in hun ritme, waarna de klus alweer ophoudt. Ze moeten omschakelen en veelal komen ze weer thuis te zitten. Zeer demotiverend voor hen, frustrerend voor de werkgever en ongewenst vanuit de overheid. Als gemeente oriënteren wij ons daarom nu op de Prestatieladder Socialer Ondernemen. Een bedrijf dat daar hoog scoort, doordat het duurzaam werk aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt - bijvoorbeeld door een arbeidshandicap - aanbiedt, verdient dan bij ons absoluut de voorkeur bij aanbestedingen. Dit vormt voor de gemeente een veel effectievere invulling van SROI. Voor iemand die afstand tot de arbeidsmarkt had biedt het een groter perspectief op langdurig werk en de werkgever levert echt een bijdrage aan duurzame participatie. PSO is voor ondernemers heel toegankelijk, zonder ingewikkelde regeltjes en procedures. Als gemeente ondersteunen we hen, bijvoorbeeld in samenwerking met HetWerktNu, door begeleiding aan te bieden, financiële regelingen toe te passen et cetera."

Supergemotiveerd

Vanuit haar maatschappelijke rol geeft de gemeente Veenendaal het goede voorbeeld, door sinds afgelopen voorjaar het schoonmaakwerk aan IW4 toe te vertrouwen. "Dat pakt heel succesvol uit," weet Van Holsteijn, die onmiddellijk bijval krijgt van Van de Klift: "Deze mensen zijn zo toegewijd en supergemotiveerd. Soms moeten we ze zelfs afremmen in hun enthousiasme. Ze voelen dat ze weer meedoen in de maatschappij, dat ze zich kunnen waarmaken, dat ze over bepaalde kwaliteiten beschikken en die kunnen laten zien. De waardering wordt alom gedeeld door de ambtenaren in het gemeentehuis. Vaak vormt dat een schril contrast met het verleden, waarin deze mensen weerstand en stigmatisering ontmoetten. Ze ervaarden dat ze geen kansen kregen. Ik durf te spreken van een win-win-winsituatie. Als gemeente dragen we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid uit en betalen we niet alleen maar uitkeringen, maar investeren we in betekenisvolle acties en werk. PSO-gecertificeerde bedrijven die wij inschakelen vergroten bovendien hun kansen om ook voor andere projecten als eerste in aanmerking te komen. Ze spelen zich in de kijker. Kortom, het mes snijdt aan drie kanten."

Werkfit

Met sociaal ondernemen als leidraad start de gemeente Veenendaal nu samen met een aantal partijen een project in de lokale groenvoorziening. Eén van de partners is, naast onder meer IW4 als 'verbindende factor', de Koninklijke Ginkel Groep in Veenendaal. Dit in 1903 opgerichte familiebedrijf geeft werk aan 175 mensen op diverse locaties in Nederland en bekommerde zich al ver voor de Tweede Wereldoorlog om kwetsbare doelgroepen in de samenleving. "Mijn opa bood jongens van het bijzonder lager onderwijs die hier op de stoep stonden de kans om in de groenvoorziening aan de slag te gaan," vertelt directeur Wim van Ginkel. "Vandaag de dag lopen bij ons vijftien vaste mensen die een grote afstand tot de arbeidsmarkt hadden, exclusief de uit de sociale werkvoorziening afkomstige medewerkers die IW4 aan ons levert. Alweer zo'n tien jaar werken we heel prettig samen met deze organisatie." Van Holsteijn: "Wij zorgen voor de juiste begeleiding, ook bij onze klanten. Zo houden we op dit moment voor de werkleiding een training in het omgaan met psychische handicaps. Centraal voor ons staat dat we mensen werkfit maken en dat we hen en het bedrijfsleven bij elkaar brengen, zodat er een duurzame arbeidsrelatie ontstaat."

Continuïteit

"Let op, er ontstaat een steeds groter tekort aan laagopgeleide krachten," waarschuwt Van Ginkel. "Volgens actuele ramingen kunnen we dit rond 2025 zelfs met de huidige immigranten meegerekend nauwelijks opvangen. De groenvoorziening biedt mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt volop mogelijkheden, ook bijvoorbeeld jongeren met een Wajong-uitkering, want veel taken vergen geen opleiding en we kennen slechts een beperkte automatisering." Loopt Koninklijke Ginkel Groep tegen specifieke problemen aan op dit gebied? "Totaal niet," meldt de directeur. "Weet je, het is geen thema wat deze mensen kosten, maar wat ze kunnen en willen. Iedereen heeft wel kwaliteiten en daarop stemmen wij het werk af, zodat de medewerkers zich gelukkig voelen. Daar krijgen we heel veel voor terug in de vorm van loyaliteit, inzet en positieve reacties uit hun omgeving. Ik voel me oprecht trots als ik hier iemand gedurende een aantal jaren zie opbloeien. Wij focussen ons op continuïteit; het verhaal van drie jaar bij één bedrijf werken en dan gaan rondkijken naar iets anders is volstrekt achterhaald. Mensen willen zekerheid, een huis kopen, een leven opbouwen. Ze verdienen een normaal salaris." Gemeentesecretaris Van de Klift toont zich erg verheugd over het beleid dat Koninklijke Ginkel Groep op het gebied van sociaal ondernemen voert. "Het geeft aan dat dit niet alleen maar van overheidswege wordt opgelegd, maar dat het besef binnen bedrijven zelf ook leeft en dat zijn er steeds meer. Het creëert veel draagvlak voor PSO." n

Meer informatie: www.iw4.nl

www.hetwerktnu.nl

Veenendaal omarmt Prestatieladder Socialer Ondernemen

Kansen zonder beperkingen

Willen en kunnen werken, maar de kans niet krijgen. Teveel mensen hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt, terwijl er mogelijkheden bestaan om hen duurzaam aan de slag te helpen. De Prestatieladder Socialer Ondernemen stimuleert dit, HetWerktNu en IW4 slaan de brug tussen werkgevers en gemotiveerde mensen die kansen verdienen. Dat levert bemoedigende resultaten op.

tekst Aart van der Haagen

FOTOGRAFIE Aart van der Haagen, IW4

Arbeidsparticipatie

"Deze mensen zijn zo toegewijd en super-gemotiveerd. Soms moeten we ze zelfs afremmen in hun enthousiasme."

Het gemeentehuis van Veenendaal wordt schoongehouden door de enthousiaste mensen van IW4.

"Wij zorgen voor de juiste begeleiding, ook bij onze klanten. Zo houden we op dit moment voor de werkleiding een training in het omgaan met psychische handicaps."

Laura van Verseveld, Astrid van der Klift en René van Holsteijn slaan de brug tussen werkgevers en gemotiveerde mensen die kansen verdienen

"Er ontstaat een steeds groter tekort aan laag-

opgeleide krachten," aldus Wim van Ginkel.