Knooppunt Techniek verbindt technisch onderwijs en bedrijsleven

Magazines | Vallei Business nummer 5 2018

Twee miljoen communicatiewetenschappers en niemand die een kraan kan repareren. Met die uitspraak stelde cabaretier Pieter Derks vorig jaar een landelijk probleem aan de kaak: onze maatschappij is sterk in dienstverlening, maar kampt met een zorgwekkend tekort aan technische mensen. Knooppunt Techniek streeft ernaar het tij te helpen keren door onderwijs en bedrijfsleven met elkaar te verbinden.

Vanuit zijn kantoor op de kenniscampus in Ede wijst Joop Hazeleger, directeur van Knooppunt Techniek, in oostelijke rich-ting. Op 18 oktober jongstleden ging het Technova College open, een belangrijke stap in de goede richting. Na een tijd waarin opleidingsstromen op MBO-niveau werden geclusterd tot ROCs zie je nu weer een beweging richting locatiesturing, met een focus op de menselijke maat. Op deze plek stond een gedateerd gebouw, waaraan helemaal niet af te lezen viel wat er zich aan de binnenzijde afspeelde. Techniek was, zij het niet bewust, verstopt en dat zie je in het bedrijfsleven van vandaag de dag ook terug. Willen we er aandacht voor vragen, dan moe-ten we het zichtbaar maken, daarom ging het oude onderwijsgebouw tegen de vlakte en kwam er een gloednieuwe accommodatie met heel veel glas voor terug. Wanneer je er tijdens werkdagen langs loopt, kan het je niet ontgaan dat er continu mensen met techniek in de weer zijn. De centrale hal, de TechHub, biedt ruimte voor onderwijs en bedrijfsleven om elkaar te treffen en innovaties te delen. Deze publiek-private samenwerking biedt daartoe een vruchtbaar klimaat. Dat geldt ook

Tekort aan instroom
De inleiding boven dit artikel schetste al dat Nederland nadrukkelijk aan de kant van de dienstverlening zit. Op zichzelf goed, zolang we de techniek die onze maatschappij draaiende houdt maar niet uit het oog verliezen. Dat risico hangt ons wel boven het hoofd, als we niets ondernemen. Een sterk afgenomen aantal jongeren kiest voor een vak in deze richting en het bedrijfsleven begint het tekort aan nieuwe instroom steeds harder te voelen. Universiteiten en hbo-instellingen laten gelukkig een stevige groei zien, maar het mbo blijft achter en vmbo-techniek is op diverse plaatsen in Nederland bijna verdwenen, stelt Hazeleger. Veel techniekopleidingen zagen zich in de afgelopen jaren genoodzaakt om hun deuren te sluiten door een combinatie van te weinig aanwas en de hoge kosten die technisch onderwijs nu eenmaal met zich meebrengt. In sommige regios, zoals het oosten van het land, spelen ook nog demografische ont-wikkelingen. Gelukkig onderkent het kabinet dit probleem en wordt nu flink geïnvesteerd in het technisch vmbo. Vanuit samenwer-kingsverbanden in regios moet een dekkend onderwijsaanbod ontstaan, waarbij echt niet alle disciplines zich op één locatie hoeven te bevinden. Betrek je het bedrijfsleven erbij, dan verruim je de faciliteiten nog veel meer.

Imagoverbetering
De vraag diende zich natuurlijk aan: wie gaat het voortouw nemen in deFoodValley?, vervolgt Hazeleger. We zitten in een prach-tige regio met een groene universiteit, een hogeschool en een rijkdom aan bedrijvig-heid, vooral MKB. Binnen COG, de Christelijke Onderwijs Groep Vallei & Gelderland-Midden, werd vier jaar geleden besloten om het Knooppunt Techniek in het leven te roepen. Eén van de twee hoofddoelen is het vergro-ten van de instroom van jongeren die voor een technisch beroep kiezen. Dat vergt een imagoverbetering, want er heerst een beeld van zwarte handen krijgen, vroeg je bed uit moeten en een laag salaris ontvangen, iets dat vandaag de dag zeker niet met de realiteit strookt. Het bedrijfsleven zit te springen om technische mensen en betaalt er dus graag meer voor. Verder zie je op de meeste plaatsen dat het werk veel schoner en meer hightech wordt, kijk maar naar de fraaie werkplaatsen bij autodealers, waar elektro-nische apparatuur en ICT een steeds grotere rol speelt.

Aansluiten
De tweede doelstelling van Knooppunt Techniek betreft het verbinden van onderwijs en bedrijfsleven. Hazeleger: Hoe beter zij op elkaar aansluiten, hoe meer kans dat jonge-ren zich succesvol kunnen ontwikkelen en daarmee hun meerwaarde bewijzen. Idealiter vormt dat een continu proces oftewel een leven lang leren. Samenwerkingsverbanden tussen opleidingen en bedrijven zorgen ervoor dat het onderwijs up-to-date blijft én bevorderen innovatie aan beide kanten. Dat maakt de beroepen interessanter voor jon-geren en zal de aantrekkingskracht van een carrière in de techniek vergroten. Wij merken dat bedrijven erg open staan voor het delen van kennis en het beschikbaar stellen van faciliteiten, alleen vinden ze het lastig om hun weg te vinden in het oerwoud van scholen. Aan ons de taak om de juiste mensen en partijen met elkaar in contact te brengen, met als insteek een duurzame publiek-private samenwerking. Wij hebben dus vooral een loketfunctie. Scholen en bedrijfsleven in de FoodValley hebben elkaar gevonden en willen samen hun schouders eronder zetten. De komende maanden werken ze samen aan een regioplan.

TechnoDiscovery
Toch blijft het niet bij dat laatste, want Knooppunt Techniek levert ook een actieve bijdrage aan het opzetten van nuttige, effec-tieve projecten op het snijvlak van onderwijs en bedrijfsleven. Daaronder TechnoDiscovery FoodValley, een samenwerkingsverband van de gemeente Ede, de provincie Gelderland, het COG, de Christelijke Hogeschool Ede en een aantal andere organisaties. Besturen in het basisonderwijs worstelen met het feit dat ze vanaf 2020 meer aandacht aan wetenschap en technologie moeten gaan besteden, licht Hazeleger toe. Hier op de kenniscampus hebben we de mogelijkheid om samen op te trekken en hen te helpen met het ontwikkelen van een breder pro-gramma, dat kinderen in het basisonderwijs laat ontdekken hoe veelzijdig en interessant technische beroepen zijn. Een muurtje metselen vinden ze misschien de eerste keer leuk, maar dat laat slechts een beperkt deel van de mogelijkheden zien. We moeten ze in aanraking brengen met allerlei moderne technieken, tot en met coderen en robotica.

Hybride docentschap
Voor het voortgezet en het beroepsonderwijs regelt Knooppunt Techniek bedrijfsbezoeken (ook interessant voor ondernemers onderling en medewerkers), faciliteert het projecten - bijvoorbeeld levensechte opdrachten voor het voortgezet onderwijs in de FoodValley - en organiseert het onder meer masterclasses voor docenten, bijvoorbeeld in eye-tracking, duurzaamheid, energietransitie, werkend leren en hybride docentschap, dus in combi-natie met een baan in het bedrijfsleven. Dat geeft veel meer feeling met de praktijk, zegt Hazeleger over dit laatste. Je moet er wel voor oppassen dat zon techneut op den duur niet volledig door het onderwijs in beslag genomen wordt. In het plannen en organi-seren van twee functies zit een uitdaging, maar het levert heel veel kwaliteit op voor de aansluiting tussen een opleiding en het bedrijfsleven. Het werkt ook de andere kant op, als kennis uit het onderwijs een onderne-ming bereikt en er goede contacten ontstaan om stageplaatsen te creëren.

Bootcamps
Knooppunt Techniek organiseert ook boot-camps met studenten van verschillende schooltypen en studierichtingen, die in een week tijd een prototype moeten ontwikkelen voor een opdrachtgever met een concreet vraagstuk. Eén van de themas was mixed reality, met daarin onder andere virtual en augmented reality en hololenzen, vertelt Hazeleger. Op basis van deze technieken gingen studenten bouwkunde, mechatronica, ICT en groene opleidingen als multidiscipli-naire teams aan de slag met vraagstukken als hoe maak je een ERP-scholingstraject inte-ressanter, hoe maak je direct een kookrecept op basis van ingrediënten die je toevallig in huis hebt en hoe help je iemand met een posttraumatische stress-stoornis met zichzelf in gesprek te gaan. Aan het eind van de week werden op alle fronten daadwerkelijk functi-onerende prototypen afgeleverd. Fantastisch om te zien. In de week van de opening van het Technova College deden 300 studenten mee aan een bootcamp met de titel Level up, Power down. Vier dagen lang werkten ze aan het vraagstuk van de energietransitie, met belangeloze ondersteuning van bedrijven en instellingen uit de regio. Ook daar werden onverwachte resultaten gepresenteerd aan de opdrachtgever. Er ontstaat, zo blijkt telkens weer, vrij makkelijk chemie tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. Het gaat er vooral om dat ze elkaar weten te vinden en daar ligt de rol van Knooppunt Techniek. Ondernemers kunnen ons rechtstreeks bena-deren als ze mogelijkheden zien voor een samenwerking met het onderwijs en die zijn er eigenlijk altijd.

www.knooppunttechniek.nl

 

delen:

Vallei Business nummer 5 2018

» FOV
Lees volledige uitgave online
Algemene voorwaarden | privacy statement Hosted by