Schuiteman Accountants en Adviseurs: De realiteit achter de cijfers
Op 1 oktober 1968 zette het echtpaar Hein en Riek Schuiteman de eerste stappen in wat zou leiden tot een gerespecteerd accountantskantoor in Midden-Nederland, dat nu zijn gouden jubileum viert. Naast het cijfermatige verhaal pionierde Schuiteman Accountants en Adviseurs al vroeg met inhoudelijke advisering van klanten en die voortrekkersrol leidt de weg naar de toekomst, waarin het bedrijfsleven veel veranderingen zal ondergaan.
Tekst: Aart van der Haagen
Fotografie: Aart van der Haagen, Schuiteman
Vanuit het fraaie nieuwe pand op een zicht-locatie aan de Boylestraat in Ede belichten drie directieleden in een levendig gesprek het verleden, het heden en de toekomst van Schuiteman Accountants en Adviseurs, dat vandaag de dag zes vestigingen telt en werk geeft aan 140 mensen. Formeel runden mijn ouders in de eerste elf jaar nog geen accountants-, maar een administratiekan-toor, weet Evert Hein Schuiteman, directeur Corporate Finance. Dat veranderde pas in 1979. Er bestond een overgangsregeling om in aanmerking te komen voor de beschermde titel van accountant-administratieconsulent, wat betekende dat mijn vader naar een ballotagecommissie in Den Haag moest, die hem op grond van zijn vakkennis en bewezen kwaliteiten de erkenning gaf. Nog steeds hiel-den mijn ouders kantoor aan huis, maar niet meer op de zolder waar ze ooit begonnen. Ik herinner me nog hoe op bepaalde momenten de hele ruimte vol met vellen lag: kopieën van rapportages.
Sudoku-puzzel
Huidig directievoorzitter Henk Morren kwam op een frappante manier met het echtpaar Schuiteman in aanraking, een kleine veertig jaar geleden. Na het verlaten van de kerk ramde ik met mijn auto een lantaarnpaal uit de grond, toen ik het parkeerterrein verliet. De afwikkeling moest ik met rentmeester Hein Schuiteman regelen. Er ontstond een plezierig contact en zo kwam ik uiteindelijk, in 1980, in het bedrijf. Vijf jaar na mijn aan-stelling arriveerden de eerste computers, gekocht bij Jan Baan en voorzien van een rapportagepakket. Een revolutie. Wat een ver-schil met de eerdere boekhoudmachine, die tijdens het stansen een kabaal maakte alsof er een vliegtuig opsteeg. Eindelijk konden we afscheid nemen van die enorme jaarreke-ningen, bestaande uit veertien kolommen op vier over elkaar heen gelegde vellen, waarbij we de begroting voor het nieuwe jaar met potlood invulden. Evert Hein Schuiteman schiet in de lach. Het leek wel een Sudoku-puzzel, die ons twee dagen bezighield. Dat laatste is trouwens niet veranderd. Weliswaar kost het opstellen van de rapportage maar een halve dag, maar vervolgens hebben we door alle regelgeving van tegenwoordig nog anderhalve dag nodig om het dossier erom-heen te vullen, met alle onderbouwingen.
Motorbendeleden
Er schiet de zoon van de oprichters, sinds 1991 actief in de zaak, een opmerkelijke anek-dote te binnen. Na een belastingcontrole hield mijn vader op kantoor in Voorthuizen een eindbespreking met de desbetreffende cliënt en de inspecteur. Ineens hoorden we geronk in de straat. Verschenen er een stuk of twaalf motorbendeleden aan de deur, die de man van de Belastingdienst even wilden spreken. Mijn vader zei dat ze niet welkom waren en geloof het of niet, maar ze ver-dwenen weer. Je begrijpt dat de relatie met deze cliënt daarna gauw ten einde kwam, want op zulke praktijken zitten we niet te wachten. Vanuit een voortdurende groei breidde het bedrijf zich in de jaren negentig uit naar nieuwe vestigingen in Barneveld en Huizen, later gevolgd door Veenendaal, Harderwijk, Ede en Nijkerk (zie tijdlijn). We merkten dat veel ondernemers het liefst zaken wilden doen met een lokale partner, licht Morren toe. Vanaf 1993 vormden we met vier mensen de directie, twee jaar later openden we onze controlepraktijk, voor grote klanten die qua omzet, balans en aantal werknemers bepaalde grenzen passeren. Dat betekent voor een accountant veel dieper naar de onderneming kijken. Het gebeurt wel eens dat we op oudjaarsavond in een koelcel dozen met kip staan af te vinken.
Pleitbaar standpunt
Schuiteman geeft aan dat het kantoor van oudsher sterk inzet op advisering van ondernemers, bijvoorbeeld op fiscaal gebied. Dat gebeurde al in de tijd dat dat in dit vakgebied nog niet gebruikelijk was. Bij de Belastingdienst staan wij bekend om onze scherpe, maar wel faire benadering, om het zoeken van de uiterste stukjes jurisprudentie binnen het speelveld. We willen zaken optimaal regelen voor onze klanten, zolang wij maar vinden dat we een pleitbaar standpunt hebben. Volgens Morren zorgde het onderscheidend vermogen in de zin van advisering in de jaren tachtig voor een grote aanwas van nieuwe cliënten. Toen compu-ters in omloop kwamen, zag je dat sommige kantoren de ondernemers ontmoedigden om er een te kopen, bang om zelf werk te verliezen. Wij zeiden: Geef hen gewoon het inzicht en laat ons met de uitkomsten aan de gang gaan. Het opstellen van de jaarrekening zien wij niet als een eindpunt, maar als een beginpunt. Regelmatig betrekken onderne-mers ons in belangrijke trajecten, zoals het doen van grote investeringen. Dan gaan we bijvoorbeeld mee op pad als er een kostbare machine gekocht wordt. We verdiepen ons in branches en stellen gericht dingen aan de kaak: Heb je daar- en daaraan gedacht?. Soms liggen er heel interessante opties die de ondernemer niet kent, zoals fiscaal aantrek-kelijke financieringsconstructies.
Vinger op zere plek
Directielid Bram Faber, verantwoordelijk voor de fiscale praktijk en HRS-zaken, stelt dat Schuiteman Accountants en Adviseurs nadrukkelijk ook naar de zachte kant kijkt. De ondernemer staat alleen aan de top en zoekt op bepaalde momenten een klankbord. Geen jaknikker, maar iemand die de vinger op de zere plek legt en hem ervoor behoedt teveel hooi op zijn vork te nemen. Veel ondernemers werken teveel in de zaak en te weinig áán de zaak, zeggen wij wel eens, waarmee we doelen op degenen die overal brandjes blussen en aan het managen zijn, terwijl ze zich daar eigenlijk helemaal niet prettig bij voelen en veel beter hun ei kwijt kunnen op visionair gebied. Er bestaan in dit verband drie persoonlijkheden: de creatieve pionier die bij zijn vele ideeën vaak niet kritisch genoeg naar de kosten en opbreng-sten kijkt, de procesgestuurde manager die een goed concept niet op de markt weet te brengen en de analytische ondernemer met Fingerspitzengefühl, die zijn plezier verliest wanneer hij zich te veel in de richting van managen beweegt. Wij houden onze klant een spiegel voor en helpen hem de juiste mensen om zich heen te verzamelen.
Klappen van de zweep
Vanuit de adviseursrol helpt Schuiteman Accountants en Adviseurs zijn klanten ook in brede zin met HRS-zaken. Faber: Dat gaat veel verder dan salarisstroken uitdraaien en varieert van het opstellen van arbeidsover-eenkomsten, functieprofielen en -omschrij-vingen, het inrichten van loongebouwen en ontslagprocedures tot adviseren over het op de juiste wijze vinden en behouden van personeel, respectievelijk door bijvoorbeeld personeelsparticipaties en door middel van detachering, werving en selectie. Soms blijkt het interessant om mensen uit het buitenland in te zetten en gebruik te maken van de 30%-regeling van de fiscus, die een loonkos-tenreductie inhoudt. Daarbij adviseren wij to the point, zowel op fiscaal als praktisch vlak. Het kenmerkt onze organisatie dat we in elk vakgebied specialisten inzetten. Een mede-werker met ervaring in het bankwezen kent het klappen van de zweep bij een financie-ringsaanvraag en zal de cliënt goed en soepel door zon proces heen leiden.
Bedrijfsoverdracht
In samenwerking met een jong, innovatief ICT-bedrijf bieden wij data-analyse aan, vertelt Schuiteman. Het houdt in dat we de gegevens van de jaarrekening controleren, interpreteren en de samenstelprocessen vormgeven. Dat gaat veel verder dan één keer per jaar de cijfers onder de loep nemen; het vormt een continuproces met real-time informatievoorziening, waarbij we samen met de ondernemer sturen op excepties. Het heeft betrekking op parameters als omzet, voorraadbeheer etcetera. Van een heel andere orde is de in 2017 opgerichte divisie Corporate Finance, gericht op bedrijfs-overdracht. We begeleiden zowel aan- als verkooptrajecten, ook wat de zachte kant betreft, die vaak extra aandacht verdient bij familiebedrijven. Beschikt zoon of dochter over de kwaliteiten om de zaak voort te zetten en blijkt vader wel echt bereid om een stapje terug te doen? Schuiteman noemt bovendien de vorig jaar toegevoegde afdeling Family Office, die vermogende particulieren en ondernemers helpt bij het managen van hun financiële huishouding. Die rol vervullen we als onafhankelijke partij. Zo bieden we dienstverlening in het totale spectrum, van jaarrekeningen opstellen, aangifte doen van vennootschapsbelasting en fiscale advisering tot en met het ondersteunen van de relatie tussen bedrijf en eigenaar of DGA, bedrijfsoverdracht en het begeleiden van vermogensbeheer.
Onbekend vakgebied
Voor de toekomst streeft Schuiteman Accountants en Adviseurs naar verdere verdieping in alle disciplines. Morren: Het vinden van deskundige medewerkers in de diverse vakgebieden heeft bij ons de hoogste prioriteit. We verschuiven steeds meer in de richting van een kenniscentrum, dat zich voorbereidt op de ontwikkelingen die het bedrijfsleven doormaakt. Het gaat hard. Zo zal volgens prognoses over tien jaar dertig procent van de beroepsbevol-king werkzaam zijn in een nog onbekend vakgebied en zet robotisering steeds verder door. Vergelijk de huidige situatie maar eens met een decennium geleden. Onze rol ligt vooral in meedenken met ondernemers, hun behoeften peilen, data verzamelen, op basis daarvan kennis inkopen en de juiste mensen inzetten om onze klanten te adviseren voor de toekomst. Cijfers zullen in ons vakgebied altijd belangrijk blijven, maar het verhaal eromheen en de realiteit erachter komt in toenemende mate op de voorgrond te staan. Gelukkig houden wij ons al tientallen jaren bezig met die ontwikkeling.
Tijdlijn Schuiteman
1968: Bedrijfsstart op 1 oktober door Hein en Riek Schuiteman vanaf zolder thuis in Voorthuizen.
Eerste personeel werkt in omgebouwde slaapkamer.
1979: Hein Schuiteman officieel benoemd tot accountant-administratieconsulent (AA), voortaan een beschermde titel.
1985: Eerste computers en boekhoudpakketten.
1989: Aankoop monumentale pastorie Voorthuizen, verbouwing tot bedrijfspand voor zeventien medewerkers.
1991: Evert Hein Schuiteman, Ton Tanghe en Frits de Ruiter treden toe tot de zaak. Opening tweede vestiging in Barneveld.
1994: Toevoeging derde locatie vanuit samenwerking met Mauritz Accountants in Huizen.
2004: Uitbreiding via vestigingen in Veenendaal en Harderwijk.
2008: AFM-vergunning toegekend, vereist voor het verrichten van wettelijke controles.
2009: Opening locatie in Ede.
2013: Pand in historische binnenstad Nijkerk in gebruik genomen.
2017: Aanvulling dienstenpakket met Family Services en Corporate Finance.
2018: 50-jarig jubileum. Samenvoeging vestigingen Ede en Veenendaal in gloednieuw bedrijfsgebouw.
www.schuiteman.com